Bir İslam Ülkesinde Kadın Başbakan Olmak

Elifsu Karahüseyin
3 min readMar 4, 2021

--

1988 yılında, Pakistan’da ilk serbest seçim yapıldı. Bu seçimi Benazir Bhutto kazanarak Pakistan’ın ilk kadın başbakanı oldu. Ulusal reformlara ve kadın haklarına yönelik önemli çalışmalar yapan Bhutto, 27 Aralık 2007'de bir intihar bombacısının saldırısı sonucu hayatını kaybetti. Peki, “bir kadın olarak” siyaset sahnesinden çekilmeyi bir an bile düşünmeyen Bhutto, İslam coğrafyasında kadınlar üzerinde nasıl bir etki yarattı?

Kadının yerinin evi, kocasının ve çocuklarının yanı olduğu düşüncesinin hakim olduğu Pakistan’da, bir kadının başbakanlık koltuğuna oturması elbette ki bir devrimin başlangıcının habercisiydi. Başta Pakistan olmak üzere, tüm İslam coğrafyasında, kadın-erkek eşitliğine dair uyanış meşalesinin fitili ateşlenmişti.

Benazir Bhutto’nun başbakanlık koltuğuna oturuşu, İslam’ın ılımlı tutumunu tüm Müslüman kadınlara hatırlattı ve onların, varlığını derinlerde bir yerlerde her zaman hissettikleri fakat gözlerini dünyaya açtıkları günden itibaren bastırılmış olan o duygunun, hayata karışma cesareti olduğunu fark etmelerini sağladı.

Bhutto liderliğinde, Kadınları Geliştirme Bakanlığı kuruldu. Hükümette artık birden fazla kadın bakan vardı. Üniversitelerde, kadınlar için özel eğitim programları oluşturuldu. Cezaevlerindeki kadınlar için yasal destek hattı geliştirildi ve daha sağlıklı koşullarda yaşamalarını sağlamaya yönelik çalışmalar yapıldı. Sadece kadın girişimcileri desteklemek üzere, Kadınları Destekleme Bankası kuruldu. Böylece, kadınların iş hayatına katılımı hızlandırılmış oldu. Kadınlara; kadın ve çocuk sağlığı, aile planlaması, beslenme gibi konularda eğitim verecek okullar açıldı. Diktatörlük döneminde yasaklanmış olan uluslararası spor müsabakalarına katılım hakkı, kadınlara yeniden verildi.

1990 seçimlerinde Bhutto hükümeti yolsuzluk iddiaları sonucunda devrildi ve yeni hükümet, Bhutto önderliğinde gerçekleştirilen tüm reformları rafa kaldırdı. 1993 yılında başlayan ikinci iktidarlık döneminde kadın ve çocuk alanındaki reformlar hız kazanmıştı.

Doğum kontrolü ve çocuk yetiştirme konularında eğitim vermesi amacıyla, 100.000 kişilik Kadın Eğitim Ordusu kuruldu. Kadın Eğitim Ordusu’nun çalışmaları sonucunda nüfus artışı kontrol altına alındı ve çocuk ölümleri azaldı. Kadınlara Karşı Ayrımcılığı Reddetme Anlaşması imzalandı. Müslüman kadınları spora teşvik etmek amacıyla, Müslüman Kadınlar Olimpiyatına ev sahipliği yapıldı. Kadınların suç ihbarı konusundaki endişelerinin giderilmesi için kadın polis karakolları açıldı ve mahkemelere kadın yargıçlar atandı.

1996 yılında Bhutto hükümeti yeniden devrildi. 1999 yılında gerçekleşen darbe sonucunda da Bhutto, ülkeyi terk ederek Dubai’ye yerleşmek zorunda kaldı. 2007 yılında yeniden başbakan olma ihtimali söz konusu olunca, El-Kaide’nin tüm tehditlerine rağmen Pakistan’a döndü. Seçim çalışmalarına bir an önce başlamak ve tekrar Pakistan başbakanı olarak reformlarına devam etmek istiyordu. Ne var ki bu karar, bir nevi, bile bile ölüme yürümekti.

“2007'de beni Pakistan’da bekleyen belirsiz bir geleceğe dönmeye hazırlanıyorum. Sadece kendim ve memleketim için değil, bütün dünya için söz konusu olan tehlikeleri çok iyi biliyorum. Tutuklanabileceğimi düşünüyorum. Ülkeme indiğimde hava alanının pistinde beni vurabileceklerini biliyorum. Her şeyin ötesinde, El-Kaide beni kaç defa öldürmeye kalktı. Bu kez, öylesine nefret ettikleri demokratik seçimler için mücadele etmek üzere sürgünden döndüğümde niye buna kalkışmasınlar? Fakat yapmak zorunda olduğum şeyleri yapacağım ve Pakistan halkına, demokrasiye duydukları hasreti paylaşmak için yanlarında olma konusunda verdiğim sözü yerine getirmek için ülkeme dönmeye kararlıyım. Pakistan’ın bütün çocukları için bu riski göze alıyorum.” -Benazir Bhutto

2007'de, Ravalpindi’de bir seçim mitingi gerçekleştirdiği sırada, 15 yaşındaki intihar bombacısının eylemi sonucunda yaşamını yitirdi.

İslam coğrafyasında kadın mücadelesinin öncüsü olan ve Pakistan’da kız çocuklarına, kendi ayakları üzerinde durma gücünü veren Benazir Bhutto, ülkesinin geleceğini, kendi yaşamının üzerinde tuttu. Her zaman cesur mücadelesi ile hatırlanacak!

Kaynakça;

Doğu’nun Kızı — Benazir Bhutto

--

--